Κυριακή 27 Ιουλίου 2014

όσο υπάρχουν άνθρωποι...




σήμερα κάνει λύπη. και τις προηγούμενες μέρες δηλαδή λύπη έκανε, αλλά το έξω δε σ' αφήνει να σκεφτείς πολλά-πολλά. βγαίνεις, μιλάς, περνάς καλά, όμορφα. έλα όμως που το παραμελημένο ριζώνει, μεγαλώνει και μετά σε παίρνει και σε σηκώνει... και σήμερα το έξω προγραμματισμένο,αλλά η λύπη, λύπη... 

η λέξη εκεχειρία ακούγεται όλο και πιο πολύ. να σταματήσει ο πόλεμος (ο χαρακτηρισμός ''εχθροπραξίες'' απλά, συνιστά ύβρη) να σταματήσουν να σκοτώνονται οι άνθρωποι. λέξη ελκυστική και ελπιδοφόρα: ''η προσωρινή παύση των εχθροπραξιών'' ή αλλιώς ''ανακωχή''. σύνθετη λέξη: ἔχω + χείρ. κάτι σαν ''είναι στο χέρι μου'' ή ''εξαρτάται από 'μένα''. πάρε την ευθύνη σου δηλαδή, πάρε και τον χρόνο σου και τα ξαναλέμε. ενέχει και ένα μίνιμουμ προσδοκίας: να δεις τα πράγματα από άλλη σκοπιά, ν' αλλάξεις τρόπο, αν είναι δυνατόν.

πρόβλημα πρώτο: η ίδια η συνθήκη χάνει το νόημά της, εάν δεν δεν υπάρχει ειλικρινές ενδιαφέρον και από τις δύο πλευρές να φτιάξουν έναν κοινό (έστω νοητό αρχικά) χώρο, στον οποίο να μπορούν να συνυπάρξουν σαν αυτόνομες, ισότιμες οντότητες. έστω αν η μία πλευρά μπορεί να αναγνωρίσει την πιθανότητα δημιουργίας ενός τέτοιου χώρου, αυτό γεννάει ελπίδα. γιατί η αλήθεια είναι, πως μεγαλώνουμε μαθαίνοντας ''σωστούς τρόπους''. ο σωστός τρόπος να μιλάς, να τρως, να περπατάς κ.λ.π. από τη στιγμή που τα πράγματα γίνονται ''σωστά'' προσδοκάς ότι θα έχεις και το επιθυμητό αποτέλεσμα. το δικό σου σωστό όμως, γίνεται βραχνάς στο σωστό του άλλου. και δεν σταματάει εκεί. σιγουριά - απαίτηση - ματαίωση - πόνος - παραίτηση. κι ας μη γελιόμαστε. δεν σπάει ο κύκλος έτσι εύκολα. κι αυτός που ξέρει, χρειάζεται να κάνει έναν κόπο παραπάνω, να δείξει ξανά και ξανά, σαν να μαθαίνεις σε κάποιον να γράφει τ' όνομά του σε μια άλλη γλώσσα.

πρόβλημα δεύτερο: μετά την υπογραφή της εκεχειρίας χρειάζεται σύνδεση. χρειάζεται δηλαδή να αναγνωρίσουν και οι δύο πλευρές, πως κάτι στον τρόπο τους δημιουργεί ένταση. δύσκολο. ο ''σωστός'' τρόπος έχει κάνει κι εδώ τη δουλειά του. ένα ''δεν ξέρω για ποιό πράγμα μου μιλάς'' από τη μία και ένα ''μα δεν καταλαβαίνεις τί κάνεις'' από την άλλη τινάζουν τη σύνδεση στον αέρα. και αντί η εκεχειρία να γίνει ζωντανό πεδίο δημιουργίας νέων επαφών, καταντάει νεκρός χρόνος. στην καλύτερη περίπτωση μπορείς ν' ακούσεις το παράπονο: ''δεν κατάλαβες ποτέ πόσο έχω προσπαθήσει'' από τη μία, ''δεν μου έδωσες ποτέ αυτό που ήθελα'' από την άλλη. κάπου εκεί κόβεται η σύνδεση.

πρόβλημα τρίτο: άγνοια. οι γνωστοί τρόποι διαχείρισης της κρίσης, απλά δεν λειτουργούν. είναι αναμενόμενοι, δημιουργούν αίσθημα ανεπάρκειας και απ' όπου και αν προέρχονται κάνουν τουλάχιστον τη μία πλευρά να αισθάνεται ''ηττημένη'' . σ' αυτό το σημείο η εκεχειρία γίνεται συνώνυμη της έννοιας ''να δεις τα πράγματα με τον δικό μου τρόπο''. αυτό ενέχει αισθήματα αναξιότητας, ντροπής, υποτίμησης κ.ο.κ σε σημείο που η διακοπή των συνομιλιών φαντάζει τουλάχιστον ανακουφιστική. επικίνδυνο πράγμα να τσιγκλάς τη αξιοπρέπεια του άλλου. δύσκολο όμως και να πεις: ''δεν ξέρω''. πιο εύκολο ίσως: δείξε μου αυτά που ξέρεις, να σου δείξω αυτά που ξέρω και αφού τελειώσουμε με τα γνωστά, πάμε να μάθουμε και κάτι καινούριο?

κι αν όχι καινούριο - ολοκαίνουριο, τουλάχιστον κάτι λίγο ξεχασμένο: ''Περιστατικά όπως η ανεπίσημη εκεχειρία των Χριστουγέννων ‧ όταν Βρετανοί και Γερμανοί στρατιώτες παραμέρισαν προσωρινά την αντιπαλότητά τους για να παίξουν ποδόσφαιρο στη " γη του κανενός ", στο πεδίο μάχης της Φλαμανδίας, πιστεύεται ότι έκαναν τον Ριμέ να δει ότι το παιχνίδι είχε τη δυνατότητα να ενώσει τους ανθρώπους.''

παιχνίδι λοιπόν! όχι όμως κρυφτό... με την προσδοκία ''φτου ξελευτερία'' γίνεται κι αυτό βραχνάς. αυτό, το άλλο παιχνίδι που ο ''άλλος'' γίνεται ''υποκείμενο'' εξερεύνησης. νέος τόπος. που με σεβασμό στέκεσαι απέναντι, κοιτάς, αφουγκράζεσαι, μετράς και μετριέσαι. κι αφού σιγουρευτεί το μάτι κι ηρεμήσει το μυαλό, τότε το σώμα αρχίζει να κινείται ''προς'' και ''από''. προς τα αισθήματα που σου γεννάει και από τα σινιάλα που εκπέμπει. και μερικές φορές κινείται και ο άλλος ''προς'' και ''από''. και τότε γίνεται χορός, γίνεται κίνηση, γίνεται ελευθερία... 

Τετάρτη 23 Ιουλίου 2014

ιούλιος στην αθήνα.




ιούλιος στην Αθήνα. χρόνος για βόλτες, συναντήσεις. άνθρωποι παντού. καφές, φαγητό, μπύρα μετά. όχι πάντα με αυτή την σειρά, ούτε και με τις ίδιες επιλογές.ανάλογα τη μέρα και τη διάθεση. όπως βγει. χαλαρά όμως, χωρίς βιασύνες. συναυλίες, σινεμά, περπάτημα στην πόλη. συζητήσεις, ιστορίες, γέλια. θάλασσα όχι, μπορεί να περιμένει. κι εγώ μπορώ να περιμένω. 

φεστιβάλ, συγκεντρώσεις, πορείες. αργά το απόγευμα να έχει πέσει ο ήλιος. κι άλλοι άνθρωποι, κι άλλες συναντήσεις, κι άλλες συζητήσεις. χαλαρά στο πόδι, στο παγκάκι, κατάχαμα. τσιγάρο και κουβέντα. η επικαιρότητα να τρέχει κι εμείς με την παραδοχή του δεύτερου στο κατόπι της. ήρεμοι, ακόμα κι αν (ή μάλλον επειδή) το ξέρουμε: όπως είναι τα πράγματα, πάντα ''αυτοί'' θα βρίσκονται ένα βήμα μπροστά (τουλάχιστον).

νερό, παραλίες, φόροι, μειώσεις. υγεία, παιδεία σε εκπτώσεις. χαλκιδική και καθαρίστριες αντέχουν (?) για το καλό μας.... επικαιρότητα. αλλά είναι ιούλιος, ζεσταίνεσαι, θέλεις μπύρα και κουβέντα μετά. και η κουβέντα ξεστρατίζει και από πολιτική γίνεται προσωπική. και κάθε τί προσωπικό γίνεται κι ανθρώπινο και γι αυτό ενδιαφέρον. κι άλλοι άνθρωποι, κι άλλες ιστορίες κι άλλα ενδιαφέροντα. όχι απλά ''ενδιαφέροντα'' αλλά ''περάσματα''. από ένα δειλό και λίγο ντροπιασμένο ''μου συνέβη...'' σ' ένα απελευθερωτικό ''συμβαίνει και σε άλλους''! ανακούφιση.

η επικαιρότητα δεν ζεσταίνεται, ούτε πάει για μπύρα. ιούλιος στη Γάζα. πόλεμος. άλλος ένας. ξανά συγκεντρώσεις, ξανά πορείες και μπύρες μετά. δεν κατεβαίνει ο κόσμος, βαρέθηκε. το fb γεμίζει από συνθήματα υπέρ της παλαιστίνης. γεμίζει κι από φωτογραφίες. όχι, δεν θα τις ανοίξω. ξέρω τί κάνει ο πόλεμος (για την ακρίβεια ξέρω τί μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος σ' έναν άλλον). εκκλήσεις για βοήθεια, ψηφίσματα, ανταποκρίσεις και ξανά φωτογραφίες. επιμένω. θα κατέβω στην πορεία, αλλά τις φωτογραφίες δεν τις ''ανοίγω''. για να μπορώ να πω και μια μαλακία με τον διπλανό μου και να γελάσουμε.

και προχωράμε. και φωνάζουμε ''ιντιφάντα'' και ''αλληλεγγύη στην παλαιστίνη''. και γίνεται κάτι και γελάμε. και κάτι δεν πάει καλά. εμείς προχωράμε. ο δρόμος είναι ανοιχτός και ασφαλής (η αστυνομία έχει κόψει την κυκλοφορία). οι μπάτσοι δεν θα μας χτυπήσουν (είναι πίσω στα στενά αραγμένοι, χωρίς ''βαρύ'' εξοπλισμό). εμείς κάνουμε τον αλληλέγγυο απογευματινό μας περίπατο, την ίδια ώρα που σκοτώνονται οι άνθρωποι στους οποίους βροντοφωνάζουμε την αλληλεγγύη μας. αυτό δεν είναι συμβατό.''τουλάχιστον να καταλάβουν (ποιοι αλήθεια?), πως δεν συμφωνούμε''. ακούγεται λογικό και για την ώρα καθησυχαστικό.

νωχελικό ξύπνημα. ώρα για ενημέρωση και περιήγηση στον μαγικό κόσμο του fb. ειδήσεις για τον πόλεμο, από κάτω προσφορές για ειδυλλιακές διακοπές, οδηγίες για καλές μαμάδες, σεμινάριο κατασκευών, παρέα που απολαμβάνει μεζέ και ούζο, πιο κάτω τραγουδάκι, ακόμα πιο κάτω.... το παιδί με τα κομμένα χέρια, ανοιγμένη κοιλιά, τα έντερα έξω και παντού αίματα. έτσι απλά μου την πέταξε το fb στα μούτρα. κλείστο! το βλέμμα κολλημένο. κατέβα πιο κάτω! πού πιο κάτω? ΔΕΝ έχει πιο κάτω... το απόγευμα στη συγκέντρωση έξω απ' την ισραηλινή πρεσβεία, ένας από τους ομιλητές φώναζε: ''πού είστε έλληνες? πού είστε? επειδή ο πόλεμος δεν είναι στη χώρα σας? ΠΟΥ ΕΙΣΤΕ???'' 
απλά, πού είστε άνθρωποι....? 





Τετάρτη 9 Ιουλίου 2014

ένα μαγικό χαλί...




πάλι ζέστη. με κλειστά παράθυρα ζεσταίνομαι. με ανοιχτά, δεν μπορώ να γράψω. οι γείτονες πίνουν καφέ στο μπαλκόνι κι εγώ ακούω... δεν είναι από κουτσομπολίστικη περιέργεια, ούτε και στήνω αυτί. απλώς ακούω. τις περισσότερες φορές χαίρομαι γι αυτό. άλλες πάλι, θυμίζει το βασανιστήριο της σταγόνας. απόλυτη ησυχία και ξαφνικά ακούς μια σταγόνα να πέφτει. στην αρχή δεν δίνεις σημασία, ίσως σου φαίνεται ένας οικείος ήχος. όμως σε λίγο το μυαλό περιμένει την επόμενη σταγόνα σε μια καταναγκαστική αναμονή . δεν μπορεί να σκεφτεί τίποτα άλλο, δεν περιμένει τίποτα άλλο, παρά την επόμενη σταγόνα να πέσει, για να ησυχάσει ένα δευτερόλεπτο, πριν ξεκινήσει και πάλι η αναμονή.

ο λόγος που ακούω τους ανθρώπους, είναι γιατί μου αρέσουν οι ιστορίες. μαγεύομαι... οι λέξεις μεταφράζονται σε εικόνες, οι εικόνες σε συναισθήματα και τα συναισθήματα επιστρέφουν στον πραγματικό κόσμο και τον ζωγραφίζουν. και να σκεφτείς, ότι σαν παιδί (μέχρι που έμαθα να διαβάζω δηλαδή), το μόνο παραμύθι που μας έλεγε ο πατέρας μου, ήταν ''η λιωμένη η γατούλα''! επρόκειτο για μια μαμά-γάτα με τρία γατάκια (σύμπτωση), όπου το ένα πέρασε χωρίς να προσέχει τον δρόμο και το πάτησε το αυτοκίνητο. είχε μεγάλο άγχος παρά τα (ελάχιστα) αυτοκίνητα που κυκλοφορούσαν τότε. ο ίδιος λίγο έλειψε να επιβεβαιωθεί κι εγώ έμαθα από την ηλικία των τεσσάρων περίπου τί θα πει διπλό μήνυμα: από τη μέση και πάνω αγκαλιασμένη και προφυλαγμένη και από τη μέση και κάτω δαρμένη.

ο λόγος που γράφω τις ιστορίες των ανθρώπων (ευκαιρίας δοθείσης και της δικής μου!), είναι απλός: κάθε μέρα συναντάω δεκάδες ανθρώπους στους δρόμους, στο μετρό, στα λεωφορεία (αγαπημένα!), όπου βρεθώ σ' αυτή την τεράστια πόλη. ανθρώπους, που στην πλειοψηφία τους δεν θα τους ξανασυναντήσω. όμως κάθε συνάντηση είναι μοναδική. ο καθένας δηλώνει αυτήν ακριβώς την μοναδικότητα, με το ντύσιμο, το βλέμμα, το περπάτημά του. κάθε ένας είναι και και μια πιθανότητα αλληλλοσυσχέτισης. δεν στεναχωριέμαι που αυτή η συσχέτιση δεν θα πραγματωθεί. θα ήταν - εκτός από ανέφικτο- εξοντωτικό να γνωρίζεις τόσους πολλούς ανθρώπους. αυτό που όμως είναι σίγουρα πραγματικό, είναι πως κάθε μέρα επικοινωνούμε όχι απλά με ανθρώπους, αλλά με τις ιστορίες τους. κι αυτό είναι μαγικό...

αυτό ένιωσα πολύ έντονα τις τελευταίες ημέρες. συνάντησα πλήθος ανθρώπων εκτός και εντός σπιτιού (εκτός από τα βιβλία και το fb είναι ένας τόπος που ιστορίες ανθρώπων ξετυλίγονται). ένοιωσα συγκίνηση για τον άνθρωπο και έκπληξη για τον τρόπο που η κάθε ιστορία ''πλέκεται'' με τη δική μου. υφαίνουμε με κάποιο τρόπο ο καθένας το δικό του χαλί, και όταν συναντιόμαστε δείχνουμε το εργόχειρό μας στον άλλο και φτιάχνουμε ενώσεις. χαρά, συγκίνηση, φόβος, ντροπή είναι οι κλωστές μας. έτσι μπλέκονται τα χρώματα, τα σχέδια και οι ραφές. και ίσως, αν καταφέρουμε να φτιάξουμε ένα μεγάλο χαλί, ίσως να χωρέσουμε όλοι πάνω του κι αυτό να σηκωθεί...